Önemli Noktalar
Batı ülkelerinde nüfusun yaklaşık olarak yarısı, makattan uzayan süngerimsi ve çok sayıda damar içeren doku tabakasının şişmesiyle oluşan hemoroid (basur) hastalığından dolayı yaşamının bir döneminde rahatsızlık çeker. Basuru çok ilerlemiş olmadığı sürece, doğru beslenerek önlemek ve doğal yöntemlerle dindirmek genel olarak mümkündür.
Hemoroid Nedir?
Hemoroidler anal kanalın içinde (makat yolunun içinde) olabileceği gibi, dışarıda da olabilir ve o zaman makat çevresinde yumru veya ufak toplar halinde ele gelir. Sarkık halde olan hemoroidler makattan dışarı fırlar. Semptomlar, ağrılı tuvalet, kaşıntı ve kanama olarak kendini gösterir. Makatın içinde büyük bir hemoroid olursa şiddetli ağrı yapabilir.
İç ve dış hemoroidler olarak ikiye ayrılır. İç hemoroidler makatın içinde olur ve büyük tuvaletinizi yaparken kanama ve acı hissedilir. Dış hemoroidler ise makatın çevresinde bulunur. Genel olarak yürümenizi, gülmenizi, oturmanızı ve sayamadığımız bir çok aktivitenizi engeller.
Hemoroid (Basur) Neden Olur?
Basurun nedeni genellikle kabızlık durumunda katı tuvaleti dışarı itmek için sarf edilen gayretten ötürü makattaki damarlar üzerinde fazla basınç oluşması ve bunun sonucunda damarların genişleyip şişmesidir. Ayrıca ser dışkı geçerken genişleyip şişmiş olan damarları tahriş ettiği üzerine basınç yaptığı için kabızlık, mevcut hemoroidlerin de daha kötü hale gelmesine neden olur.
Hemoroidler hamilelik sürecinde ve doğumdan hemen sonra sık görülür. Aşırı şişmansanız, az hareket ediyorsanız veya lifli yiyecekler bakımından zayıf, işlem görmüş yiyecekler bakımından zengin bir beslenme uyguluyorsanız basur olma ihtimaliniz yükselir.
Hemoroid (Basur) Nedenleri
- Kabızlık ve ishal
- Hamilelik ve doğum
- Sedanter yaşam
- Ata binmek
- Bisiklete binmek
- Çok sık oturmak
- Bazı meslek grupları (şoförlük, pilotluk)
- Alkol
- Kalın bağırsak kanseri
- Düzensiz beslenme
- Pelvik bölgedeki tümörler
Hemoroid (Basur) Belirtileri Nelerdir?
Basur belirtileri genel olarak aynıdır ve hastalığın olabileceği tek bir bölge mevcuttur. Genel olarak;
- Makattan kırmızı renkte kanama
- Ağrı
- Makatta el ile belirgin hissedilen şişlik
- Akıntı, makatta ıslaklık hissi
- Kaşıntı
Yukarıdaki şikayetlerin herhangi bir tanesine rastlamanız halinde kesinlikle doktora başvurmanız gerekmektedir. Bu şikayetlerle doktora başvuranların genel olarak genç ve bekar hastalar olduğu gözlenmiştir. Kanama şikayetiyle doktora gelen hastaların rektoskopi öneriliyor. 40 yaş ve üstündeki yetişkinlerde kabızlık şikayeti ile gelenlere muayeneden sonra hastalara kolonoskopik tetkik önerilmektedir. Bunun neden ise her zaman altta yatan kalın bağırsak tümörünün olup olmadığının tanısının konulmasıdır.
DİKKAT: Hemoroid tek başına kalın bağırsak kanseri belirtisi olabilir.
Hemoroid (Basur) Korunma Yolları
Fazla kilolarınızdan kurtulun. Damarlarınızı kuvvetli ve sağlıklı tutmak ve kabızlığı önlemek için gereken besin maddelerini içeren dengeli ve bol lifli yiyecekler yiyin. Lifli yiyecekler için Sağlıklı Yaşam İçin Doğal Yöntemler yazımıza göz atın.
Dışkıyı yumuşatmak için günde en az 6 bardak fazladan su için. Kan dolaşımının iyi olması için düzenli egzersiz yapın. Tuvalette oturup okuma konusunda dikkatli olun; uzun süre oturmak rektum üzerindeki baskıyı arttırır. Taneli meyveler ve kiraz damarları kuvvetlendiren ve antioksidan özelliği olan proantosiyanidin flavonoidleri bakımından zengindir.
Hemoroid (Basur) Tedavisi
Ağrı arttığı zaman biraz mola verin ve dinlenin. Uzun süre hareketsiz kalmayın ve hemen her gün en az 20 dakika sıkı bir egzersiz yaparak kan dolaşımınızı hareketlendirin.
- Beslenme
Bol miktarda taze sebze ve meyve, tam tahıllı yiyecekler, sert kabuklu yemişler ve çekirdek yiyin. Bunlar kabızlığı tedavi etmeye yardımcı olan lifli maddelerin yanı sıra, C vitamini, silis ve damar duvarlarını güçlendiren ve esneklik sağlayan flavonoid pigmentleri içerir. Özellikle, orman meyveleri, kiraz ve kara buğday da yararlı flavonoidler bulunmaktadır.
- Eczane
C vitamini, proantosiyanidin, rutin ve silis takviyesi yaparak damar duvarlarını güçlendirin.
Hemoroid Basur Bitkisel Çözüm
Makat bölgesini yavaşça yıkayıp kurulayın ve sonra şişmiş olan damarları büzerek rahatlatmak için aşağıdakilerden birini uygulayabilirsiniz.
- 1 bardak suya, 1 çorba kaşığı saf cadı fındığı ve 4 damla aynısafa çiçeği tentürü katarak hazırlanan soğuk ve buruk çözelti.
- 1 çay kaşığı rendelenmiş kurtpençesi kökünü bir bardak suya koyun ve ağzını kapatıp 10 dakika kaynatarak çay hazırlayın. Çayı soğutup için.
- Basurotu merhemi: Sabahları ve yatmadan önce ve yıkandıktan sonra sürün.
- At kestanesi ve Amerikan gilaburusu ile hazırlanan bir karışım. Bunun yerine, bu bitkilerden birinin veya her ikisinin de toz halinden 2 çay kaşığı alıp 1 veya 2 çay kaşığı ceviz yağı ile karıştırarak hazırladığınız macunu geceleri sürebilirsiniz. Sabah kalktığınızda macunu üzerine ılık su püskürterek çıkarabilirsiniz.
- Karahalile otu tozu: Hemoroidin en basit bitkisel çözümü olarak kullanılmaktadır. 1 çay kaşığı karahalile otu tozunu 1 çay bardağının içerisine ekleyin. Bardağın kalan kısmına sevdiğiniz bir meyve suyunu ilave edin. İyice karıştırın ve için. Bu karşımın her gün aç karnına 1 kere tekrarlayın.
- Çobançantası Kürü: 4 tatlı kaşığı çobançantası, 4 bardak soğuk su. Kürü hazırlamak için suyun içerisine çobançantası bitkisi kıyılarak atılır. 8 saat kadar bekletilir. 8 saat sonunda bekletilen karışım süzülerek taze bir şekilde içilir.
NOT: Bitkisel ilaçların güvenli kullanımı için Bitkisel Tedavi ve İlaçlar Nelerdir? yazımıza göz atın.
Damar duvarlarını güçlendirmek için limon, lavanta, biberiye, servi veya ardıç yemişi yağlarından birinden küvet suyunuza 6 damla damlatın. Hamilelik süresince ardıç yemişi yağını, hamileliğin ilk 20 haftası içinde de biberiye ve servi yağlarını kullanmayın.
Hidroterapi
- Kaşıntıyı gidermek için bölgeyi kokusuz bir sabun ve suyla yıkayın. Sonra soğuk su ile durulayın.
- Kan dolaşımını düzenlemek için her gün dönüşümlü olarak sıcak ve soğuk suya oturun.
- Hemoroitleriniz çok ağrıyorsa o bölgeye birkaç saniye süreyle buz koyun veya buzlu su püskürtün.
Ne Zaman Tıbbı Yardım Gerekir?
- Dışkıda kan varsa veya makattan kan gelirse.
- İki haftadan uzun bir süre sebepsiz yere ishal veya kabız olursanız.
- Semptomlar tedaviye rağmen hafiflemezse.
- Kendinizi hasta hisseder veya kilo kaybederseniz.
- Dışkı sırasında makatta ağrı veya aşırı bir rahatsızlık hissederseniz.
Yukarıdaki belirtilerle karşılaştığınız zaman doktorunuza danışın. Ayrıca makattan çok şiddetli kanama olursa hastanenin acil bölümüne gidiniz.